Jak zrobić transkrypcje wywiadu?
Żaden profesjonalny dziennikarz nie zapisuje słów, które w wywiadzie mówi jego rozmówca. Nie musi tego robić – dziś mamy przecież dyktafony czy innego rodzaju urządzenia rejestrujące. Niemniej jednak wywiad często publikowany jest w formie pisemnej, dlatego też trzeba dokonać jego transkrypcji. Podpowiadamy, jak to zrobić.
Transkrypcja wywiadu – czym jest?
Wywiad dziennikarze przeprowadzają zazwyczaj w telewizji, na potrzeby prasy lub artykułów publikowanych w internecie. Niegdyś dziennikarze musieli zapisywać to, co mówili do nich ich rozmówcy. Powodem był fakt, iż na rynku nie było urządzeń nagrywających, czyli dyktafonów. Dziś już nikt nie zapisuje skrupulatnie słów rozmówcy. Wręcz przeciwnie – takie zachowanie jest bardzo nieprofesjonalne. Nie pozwala ono skupić się na rozmowie, a jedynie na zapisywaniu tego, co powiedziała druga osoba. Niemniej jednak wywiad dziennikarze zwykle przepisują to, co powiedział rozmówca. Dokonują więc transkrypcji wywiadu. A ściślej – nawet nie sami dziennikarze, co inne osoby, na przykład zleceniobiorcy. Nawet wywiady radiowe są przepisywane, ponieważ stacje publikują je na swoich stronach internetowych. Co więcej, z transkrypcji można wyłapać to, co powiedziała druga osoba. Zapisy umożliwiają także analizę wypowiedzi rozmówcy czy wyłapanie potrzebnych informacji. Transkrypcja nie jest jednak redagowaniem wywiadu. Wszak nie wszystko, co pada w rozmowie, jest później zapisywane. Redagowaniem zajmują się już sami dziennikarze – ma to miejsce w przypadku wywiadów, które nie są przeprowadzane na żywo.
Sprawdź koniecznie:
Jak dokonać transkrypcji wywiadu?
Aby zapisać to, co padło w rozmowie, nie trzeba mieć żadnych specjalnych umiejętności. Generalnie wystarczy włączyć sprzęt nagrywający i odtworzyć rozmowę. Osoba dokonująca transkrypcji słowo po słowie zapisuje to, co powiedziały obie strony, czyli pytania i odpowiedzi. Czasami wystarczy jedynie zapisać odpowiedzi, gdy mamy już przygotowane pytania. Osoba dokonująca transkrypcji zwykle robi to na komputerze, choć oczywiście można przepisywać wszystko ręcznie. Papier jest jednak nośnikiem nietrwałym, w przeciwieństwie do komputera i dysku twardego. Osoba dokonująca transkrypcji powinna również posiadać słuchawki. Pozwalają one wyciszyć szumy ze środowiska i skupić się na przepisywaniu tego, co usłyszy. Pozornie przygotowanie transkrypcji nie wymaga dużych umiejętności oraz pracy. Tymczasem dokonywanie transkrypcji wymaga ciągłego zatrzymywania urządzenia, aby móc spokojnie przepisać to, co powiedziane. Powoduje to konieczność przesłuchania całego wywiadu nawet i kilkakrotnie. Dodatkowo początkujący transkrybent potrzebuje bardzo dużo czasu na to, aby przepisać wywiad. Trudne jest w szczególności przepisanie wywiadu, w którym uczestniczą więcej niż 2 osoby. O ile transkrypcja wywiadu jedno i dwuosobowego nie sprawia problemu, o tyle wywiad grupowy już tak. Przede wszystkim trzeba dobrze wsłuchać się w głosy rozmówców. Problematyczne są również wstawki innych rozmówców, gdy pytanie zostało skierowane konkretnie do jednej osoby.
Transkrypcja symultaniczna
Czasami zdarza się tłumaczenie wywiadu nie nagranego, a takiego, który odbywa się w czasie rzeczywistym. Jest to tak zwana transkrypcja symultaniczna. Osoba podejmująca się tego typy transkrypcji musi już posiadać spore umiejętności. Należą do nich przede wszystkim umiejętność wyłączenia się i wsłuchania w słowa rozmówców oraz umiejętność bezbłędnego pisania na klawiaturze komputera. Z transkrypcją symultaniczną mamy do czynienia na przykład w sądzie, na sali rozpraw. Transkrypcja symultaniczna wymaga także odpowiedniego stawiania znaków interpunkcyjnych, które mają duże znaczenie dla kontekstu wypowiedzi. W tym przypadku nie możemy bowiem powrócić do słów, które powiedział rozmówca i zastanowić się nad ich kontekstem.
Ile trwa transkrypcja wywiadu?
Czas wykonywania transkrypcji wywiadu zależy głównie od umiejętności transkrybenta. Bardziej doświadczeni będą z pewnością potrzebowali mniej czasu na wykonanie zadania. Chodzi o to, że taka osoba szybciej pisze oraz lepiej potrafi się wsłuchać w tekst. W tej dziedzinie praktyka czyni mistrza, dlatego osoby początkujące mogą potrzebować nawet 5-6 minut na przepisanie jednej minuty wywiadu. Tymczasem profesjonalista dokona zapisu jednej minuty w nawet 2 minuty, przez co może wykonać więcej transkrypcji w tym samym czasie, co początkujący. Czas pracy jest często dłuższy, gdy wywiad jest w języku obcym. Wtedy też transkrybent musi zadbać nie tylko o odpowiedni zapis słów, ale również zastanowić się, co dokładnie powiedział rozmówca. Na szczęście transkrypcja w języku obcym to nie tłumaczenie, więc transkrybent nie zastanawia się nad sensem wypowiedzi czy jej ładnym zapisaniem w języku ojczystym (choć oczywiście transkrypcja i tłumaczenie mogą iść ze sobą w parze). Transkrypcji w języku obcym dokonuje osoba z odpowiednim przygotowaniem merytorycznym i znajomością języka obcego. Jest to kluczowe szczególnie w językach, gdzie słów nie zapisujemy w taki sam sposób, w jaki je wypowiadamy.
